Reklam
Reklam
Evde bozulan eşyaları kiracı mı yaptırır ev sahibi mi?

Evde bozulan eşyaları kiracı mı yaptırır ev sahibi mi?

 

Kiracı ile ev sahibi arasında sık sık gündeme gelen sorunlardan biri de, evde bozulan veya arızalanan eşyaların tamiri ve onarım masraflarının kimin sorumluluğunda olduğudur. Kiralık bir evde eşyalar bozulduğunda, tamir veya değişim masraflarını kimin karşılayacağı Türk Borçlar Kanunu (TBK) ve kira sözleşmesi hükümlerine göre belirlenir. Temel kural şudur:

  •  Kiracı: Günlük kullanımdan kaynaklanan küçük bakım ve onarımlardan sorumludur.
  •  Ev Sahibi: Yapısal arızalar, eşyaların ömrünün dolması veya kiracının kusuru olmayan büyük tamiratlar için sorumludur. Bu ayrımı netleştirmek için TBK m. 317-318, Yargıtay kararları ve pratik örneklerle detaylandıracağız.

Hangi Durumlarda Bozulan Eşyanın, Kiracı Tamirinden Sorumludur?

Evde bir eşya bozulduğunda öncelikle şu soruya yanıt verilir: Bu eşya kullanım ömrünü tamamladı mı?

A) Olağan Bakım ve Küçük Onarımlar (TBK m. 317)

Kiracının Sorumluluğunda olan eşyanın kullanım ömrünü tamamlamışsa: Olağan bakım gerektiren küçük arızalar Kiracı sorumlu olur, Kiracı, kiralananın normal kullanımı sırasında ortaya çıkan basit arızaların tamirini veya yenisini yaptırmakla yükümlüdür  

TBK Madde 317: "Kiracı, kiralananın günlük kullanımından kaynaklanan küçük tamiratları yapmakla yükümlüdür."

Örnek:

  • Musluk contası değişimi, tıkanan lavabo açma
  • Patlayan ampul veya elektrik düğmesi değişimi
  • Kombi ve klima bakımı (filtre temizliği gibi)
  • Kapı menteşesi yağlama, kilit ayarı

Yargıtay Kararı (20. HD., 2020/3012):

"Mutfak lavabosundaki spiral boru arızası, olağan bakım kapsamında olduğu için kiracı tarafından karşılanmalıdır."

B) Kiracının Kusuruyla Bozulma

Eğer eşya, kiracının hatalı kullanımı, ihmal veya kasıtlı davranışı sonucu bozulduysa, tamir masrafı kiracıya aittir. Örnekler:

  • Çamaşır makinesine aşırı yükleme yapıp motorun yanması
  • Buzdolabının kapağını kırmak
  • Duvarı delerken elektrik tesisatını tahrip etmek

 Yargıtay Kararı (3. HD. 2004/2081):

"Kombi arızasında kiracının kusuru varsa, tamir masrafı kiracıya aittir."

 

Hangi Durumlarda Ev Sahibi Tamirden Sorumludur?

A) Eşyanın Ömrünü Tamamlaması veya Yapısal Arızalar

Kullanım ömrünü tamamlamış veya büyük arızalar ve kiracının kusuru yoksa: Sorumluluk ev sahibine (kiraya verene) aittir. TBK Madde 318: "Kiraya veren, kiralananı kullanıma uygun halde tutmakla yükümlüdür." Ev sahibi, kullanım ömrünü doldurmuş eşyaların ve binanın yapısal sorunlarının tamirinden sorumludur.

Örnekler:

  • Çamaşır makinesi motorunun eskimeye bağlı bozulması
  • Su tesisatında patlama, elektrik panosu arızası
  • Çatı akıntısı, duvar çatlağı

 

 Yargıtay Kararı (6. HD., 2014/7953):

"Kiracı, önemli tamiratlar için kiraya verene bildirimde bulunmalı ve süre tanımalıdır. Aksi halde doğrudan masrafı kiradan düşemez."

B) Kiracının Kusuru Olmadan Meydana Gelen Arızalar

Eğer bozulma kiracının kontrolü dışında (ürün hatası, doğal yıpranma) gerçekleştiyse, ev sahibi tamir etmelidir.

 

Kiracının Hakları: Tamir Süreci Nasıl İşlemeli?

Arızayı Belgeleyin ve Yazılı Bildirim Yapın

Fotoğraf/video çekin, arızanın durumunu kanıtlayın.

Ev sahibine resmi bildirim yapın (e-posta, noter iadeli taahhütlü mektup, WhatsApp mesajı).

Örnek : Bildirim Metni:

 "Sayın [Ev Sahibi],

[Adres]’teki kiralık dairede bulunan [bozulan eşya] [tarih] itibarıyla kullanılamaz hale gelmiştir. TBK 318 uyarınca, bu durumu bildiriyor ve [X gün] içinde tamir edilmesini rica ediyorum. Aksi halde, masrafları kira bedelinden mahsup etme hakkımı saklı tutarım.

Saygılarımla,

[Ad-Soyad, İletişim Bilgileri]"*

  • Makul Süre Tanıyın (Genelde 7-15 Gün)
  • Ev sahibinin tamir için makul süre (TBK m. 306) vermek zorunludur.
  • Acil durumlarda (su kaçağı, elektrik arızası) beklemeden müdahale edilebilir.

 

Ev Sahibi Onarmazsa Ne Yapılır?

Tamiri Kendiniz Yaptırıp Masrafı Kiradan Düşebilirsiniz

  • Fatura ve belgeleri saklayın.
  • TBK m. 306: "Kiracı, acil durumlarda masrafı kiradan düşebilir."
  • Kira İndirimi Talep Edebilirsiniz
  • Arıza nedeniyle konut kullanılamıyorsa, kira bedelinde indirim isteyebilirsiniz.

 

Sözleşmeyi Haklı Nedenle Feshedebilirsiniz

Önemli arızalar (su-elektrik kesintisi, çökme riski) için sözleşme feshedilebilir.

Yargıtay Kararı (3. HD., 2019/10369):

"Kiracı, ayıbı giderip masrafı kiradan düşebilir, ancak önce bildirim yapmalı ve süre tanımalıdır."

 

Eşyalı Dairelerde Sorumluluk

Eğer daire eşyalı kiralanmışsa, içerideki mobilya, beyaz eşya gibi demirbaşlar da kiraya verenin ev sahibi sorumludur. Arıza durumunda kiracı yine:

  • Ev sahibine yazılı olarak bildirir,
  • Onarım süresi verir,
  • Giderilmezse onarımı yapar ve bedeli düşer.
  • Kiracı eşyayı kasten tahrip ederse, tamir veya tazminat ödemek zorundadır

Ancak kiracı bu işlemi yaparken, ev sahibinin menfaatini korumalı ve gereksiz harcama yapmamalıdır.

 

Sık Sorulan Sorular (SSS)

"Ev sahibi tamir etmiyor, ne yapmalıyım?"

  • Yazılı ihtar çekin, süre tanıyın, avukat aracılığıyla hukuki işlem başlatın.

"Kombi bozuldu, masraf kime ait?"

  • Normal ömrünü tamamladıysa ev sahibi, kiracı hatalı kullandıysa kiracı sorumlu.

 "Tamir parasını kiradan düşersem ev sahibi dava açabilir mi?"

  •  Kanıtlarınız varsa dava açamaz. Ancak haksız kesinti yaparsanız icra takibiyle karşılaşabilirsiniz.

 

Sonuç ve Tavsiyeler:

✔ Kiracılar: Arızaları anında bildirin, belgeleyin, avukat danışın.

✔ Ev Sahipleri: Sözleşmede tamir şartlarını açıkça yazın, kiracının kusurunu ispatlayın.

Unutmayın: TBK ve Yargıtay kararları, dengeli bir sorumluluk paylaşımı öngörür. Hukuki süreçle

10 Aralık 2023 - 10:41:58 5840 Okunma
Reklam
Yorumlar(0)